Ekosistem ve Ekolojik Dengenin Korunması

Ekolojiye (çevrebilim) göre ekosistem, belli bir alanda yaşayan ve birbirleriyle sürekli etkileşim hâlinde bulunan canlılar ile onların cansız çevrelerinin oluşturduğu bütündür.

Dünya bir ekosistemdir. Bu sisteme dışarıdan eklenen yalnızca güneş enerjisidir. Eğer dünyadaki ekosistem zarar görürse güneş enerjisi de yıkıcı bir etkiye dönüşebilir.

Ekosistem içerisinde canlı ve cansız ögeler arasında iş birliği ve denge vardır. Doğadaki her unsur bu sistemin parçasıdır ve her unsurun bir görevi vardır. Ekosistem içinde herhangi bir unsurun zarar görmesi ya da iş birliğinde bir aksamanın olması bütün sistemi etkilemektedir.

İnsan sağlığı, üretim ve ekolojik denge arasında yakın bir ilişki vardır. Örneğin üretim aşamasında açığa çıkan zararlı gazlar ve doğaya atılan kimyasallar, ekosistemin üreticisi olan yeşil bitkilere zarar vermekte, yeşil bitkiler zarar gördüğünde oksijen üretimi azalmakta, oksijenin azalması da hayvanları olumsuz etkilemektedir.

Bütün bunlar insan sağlığını olumsuz etkilemektedir. Ortak yaşam alanımız olan doğal çevremizi korumak ve ekosistemin bozulmasını önlemek için doğanın akıl sahibi varlıkları olarak hepimize sorumluluklar düşmektedir.

Dünyada hemen her alanda aşırı üretim ve buna paralel olarak tüketim çılgınlığının olduğu inkâr edilemez bir gerçekliktir. Aşırı üretimin bir boyutu da cam, plastik gibi doğaya zararlı maddelerin üretimidir.

Örneğin doğada çok uzun süre çözülmeyen cam (doğada çözülme süreci, 4000 yıl), pet şişe (doğada çözülme süreci, 400 yıl) gibi maddeler aşırı üretilmektedir. Kimi ürünlerin üretiminde kullanılan kimyasallar da hem o işte çalışan kişilere hem de doğaya zarar vermektedir.

Örneğin kimyasalların kullanıldığı kot taşlama, kimyasal boyalarla yapılan boyama, siyanürle altın arama vb. işler insan sağlığını tehdit etmektedir.

Doğanın bir parçası olan insanoğlu, aynı zamanda bir tüketicidir. Üstelik doğadaki tüketimin önemli bir kısmını yapan tüketicidir. İnsanların bilinçli birer tüketici olmaları, doğal çevrenin ve ekolojik dengenin korunmasına hizmet edecektir.

Örneğin alışveriş yaparken geri dönüşümü kolay olan ambalajlı ürünlerin tercih edilmesi ve üretiminde sağlığa zararlı kimyasal kullanılan ürünlerin satın alınmaması da oldukça önemlidir.

Bunların yanında, aşağıda sıralanan tedbirlerin alınması konusunda herkes üzerine düşen görevi yapmalıdır.

1.  Sanayi yapılaşmasında çevresel önlemler önceden alınmalıdır.
2. Türlerin, yaşadıkları ortam içinde devamlılıklarını sağlayacak tedbirler alınmalıdır.
3. Bilinçli tarımla (organik tarım) toprak korunmalıdır.
4. Ağaç kesmek yerine ağaç dikilmelidir.
5. Suları ve su kaynaklarını kirletecek her türlü davranıştan uzak durulmalıdır.
6. Geri dönüşümü mümkün olan ürünler tercih edilmelidir.
7. Tüketim maddeleri geri dönüşümü sağlayacak şekilde değerlendirilmelidir.
8. Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı artırılmalıdır.
9. Tüketilen her şey tutumlu kullanılmalıdır.
10. Ekolojik sistemin dengesini bozabilecek her türlü davranıştan kaçınılmalıdır.
11. Aşırı tüketimi özendirecek tutum ve davranışlardan kaçınılmalıdır.